پتروک

براساس سرشماری سال 1385 جمعيت شهرستان كهنوج 120.897 نفر و جمعيت شهر كهنوج 22.558 نفر، شامل 4.036 خانوار بوده است. مردم اين شهرستان مسلمان شيعه هستند و بهزبان فارسی با گويش محلی صحبت می کنند. برخی از طوايف رودباری از جمله كندر در اين منطقه زندگی می کنند.

منابع تامين آب و حوزه آبريز و شبكه رودخانه ها

آب اين شهرستان از طريق 8308 حلقه چاه، 63 رشته چشمه با ميزان آبدهي 20/1165 ميليون متر مكعب و از طريق رودخانه ها نيز تامين مي شود.                                                                                                                              اقـــليم :
شهرستان كهنوج داراي اقليم بياباني گرم شديد مي‌باشد. ميانگين بارش سالانه در اين شهرستان 1/191 ميلي متر و دامنه تغييرات متوسط دماي آن از 1/13 الي 38 درج ه سانتيگراد مي باشد.آب‌ و هواي‌ شهرستان‌ كهنوج‌ گرم‌ است‌ و ميزان‌ بارندگي‌ آن‌ كم‌ بوده‌ و بيشتر به‌ صورت‌ رگبارهاي‌ شديد مي‌باشد. رودخانه‌ (هليل‌ رود) تنها رودخانه‌ دائمي‌ اين‌ شهرستان‌ مي‌باشد. اين‌ شهرستان‌ به‌ علّت‌ دارا بودن‌ زمين‌هاي‌ حاصل‌ خيز و آب‌هاي‌ زيرزميني‌ فراوان‌ اطراف‌ جازموريان‌ مساعد و مناسب‌ براي‌ كشاورزي‌ و دامپروري‌ است.

عوارض طبيعي:

ارتفاعات: اهم ارتفاعات اين شهرستان عبارتند از: كوه‌هاي بشاگرد، كل موز و موردانرودخانه‌ها: دوكم، سرجنگل، سگين، شور، موردان، دهنه شور

پيشينه تاريخي و گردشگري:

تاريخچه و وجه تسميه نامگذاري: وجه تسميه كهنوج اين است كه كهنوج از دو كلمه كهن يعني قنات و نو يعني جديدالاحداث تشكيل شده و به علت اينكه در گذشته‌اي دور در اين منطقه قنات هاي فراوان وجود داشته كهنوج نام گرفته و به مرور زمان كهنوج شده است.    

                                                      اماكن و آثار تاريخي:

1- تم ميش پرادم كه در رودبار قرار دارد و متعلق به دوران اشكاني مي باشد.
2- قلعه كهنوج واقع درمرکز شهر كهنوج : که مرکز حکومت ضرغام از طایفه خوانین می باشد و بعد از پیروزی انقلاب اسامی این قلعه تخریب شده و بعد از گذشت چند سال از انقلاب اسلامی مکان قلعه توسط شهرداری به منبع آب آشامیدنی!! تبدیل شد و در حال حاضر قسمت کمی از این قلعه بازسازی شده است و هیچ استفاده ای از آن نمی شود .
3- قلعه ميش پدام در رودبار واقع است.4- سنگ نبشته هاي زهمكان كه در بخش فارياب واقع است.

نواحی کوهستانی  کهنوج:

 کوههای نسبتا مرتفع که درجنوب غربی  وشمال غربی و شمال شرقی که همانند دیواری اطراف آنرا فراگرفته است و ارتفاع متوسط2000 متررا دارا هستند .
ارتفاعات این منطقه دنباله ی رشته کوههای زاگرس و کوههای پراکنده مرکزی است که از شمال به جنوب از ارتفاعات شهرستان می توان :کوههای بشاگرد در جنوب غربی  کوههای جبال بارزدر شمال شرقی را نام برد . همچنین می توان کوههای کلمرز و گرم و کوه شهری و کوه شاه نیز نام برد . که ارتفاع متوسط انها به 2000متر میرسد. به دلیل نفوذ توده های گرافیتی در بخشی از این ارتفاعات معادن کرومیت ایجاد شده است . مناطق کوهستانی کلمرز و بشاگرد نیز در این شهرستان قرار دارد .

پوشش گياهي كهنوج :

شهرستان كهنوج با(133.638)هكتار جنگل 6/7درصد از عرصه هاي جنگلي استان را دربر مي گيرد .درصد زيادي از عرصه هاي جنگلي اين شهرستان جزء جنگل هاي تنگ بشمار ميرود.به عبارتي 50.000 هكتار از عرصه هاي جنگلي اين شهرستان مخروبه و 59.616 هكتار جنگلهاي تنگ را تشكيل ميدهد وتنها 22و4 هكتار از عرصه هاي جنگلي اين شهرستان انبوه ميباشد .
وسعت جنگلهاي مصنوعي اين شهرستان 6.500 هكتار ووسعت ذخيره گاههاي جنگلي 7/267 هكتار است وبه طوري كه بعد از شهرستان بافت اين شهرستان 5 درصد از ذخيره گاههاي جنگلي را دربر مي گيرد.
وسعت مراتع شهرستان كهنوج 1.109.163 هكتار كه بر اساس تقسيم بندي 4گانه مراتع 2/2 درصد اين ميزان و مراتع خوب 8/81 مراتع متوسط 5/8 درصد مراتع فقير ومابقي جزء مراتع مخروبه محسوب ميشود.
وسعت مناطق بياباني اين شهرستان 679.000 هكتار ميباشد 9/10 از بيابانهاي استان را شامل ميشود شهرستان كهنوج يكي از 8شهرستان استان مي باشد كه به عنوان كانون بحراني فرسايش بادي شناخته شده است كه با توجه به شدت و ضعف كانونها شهرستان كهنوج 276.186 هكتار يكي از كانون هاي بحراني با شدت زياد به نحوي كه تشديد فرايندهاي  فرسايش بادي وهجوم ماسه هاي روان به عنوان اولين ومهم ترين عامل بازدارنده ي رشد و توسعه ي منابع زيست دراين منطقه شناخته مي شود.

رودخانه های کهنوج : 

اکثر رودخانه هایی که در کهنوج جریان دارند فصلی هستند و تنها رود دایمی این شهرستان هلیل رود است که پس از مشروب نمودن قراءجیرفت وارد شهرستان کهنوج می شود و از جلگه رود بار گذشته وبه جازموریان که واقع در انتهای خاوری شهرستان کهنوج است منتهی می شود .
 یکی دیگر از رود های دائمی از ارتفاعات پا سفید سر گریچ و کوه شاه در شهرستان کهنوج و اسفندقه در شهرستان جیرفت سرچشمه می گیرد سپس وارد شهرستان رودان از توابع هرمزگان می شود و به میناب منتهی میشود .از رودخانه های فصلی کهنوج میتوان رودخانه کم سفید را نام برد .  

تقسیمات کشوری:

شهرستان کهنوج دارای دو شهر فاریاب و کهنوج و دو بخش مرکزی و فاریاب است. این شهرستان دارای پنج دهستان به شرح زیر است: حور، کلاشگرد، مهروئیه، حومه و نخلستان.

بخش مرکزی شهرستان کهنوج :دهستان حومه (کهنوج)دهستان نخلستان
شهر: کهنوج 
بخش: فاریاب: ۱-دهستان حور       ۲-دهستان کلاشگرد     ۳- دهستان مهروئیه
بخش چاهریگان 1- دهستان چاهریگان    2- دهستان کوتک

اقتصاد کهنوج

اقتصاد كهنوج بر پايه كشاورزی، دام‌داری و قالی‌بافی استوار بوده و گندم، جو، مركبات، خرما، تره‌بار و تا حدودی قالی صادرات اين شهرستان را تشکيل می‌دهند. مسيرهاي ارتباطي اين منطقه به اطراف را راه كهنوج ـ‌ سبزواران به سوی شمال به درازای 86 كيلومتر و كهنوج ـ بندر عباس به درازای 195 كيلومتر به سمت جنوب باختری تشكيل مي‌دهد.        

                                                    لــــــــوار

باد هاي گرم كهنوج يا به زبان محلي لـــوار:
فصل وزش اين باد تابستان است وبخاطر عبورصحرايي خشك عربستان گرم وسوزان است اين بار كمك شايان در رسيدن خرما مي كند به طوري كه فصل وزش اين باد فصل خرما پزان مي گويند لازم به ذكر است اين باد براي زراعت هاي تابستاني و همچنين نهال ها و دختان تازه كشت زيان آوراست . وزش اين باد در شب هاي فصول بهار و تابستان است كه باد به صورت نسيم خنكي است كه با وزش خود سوزش وگرماي تابستان را ازياد هر كسي خواهد برد شايان ذكر است به علت معروفيت اين باد در سطح شهر كهنوج يكي از اماكن فرهنگي نيز به اين اسم نامگذاري شده است(سينما شوباد).

زبان و لــهجه:

مردم کهنوج گاهی واژه هايي را بكار مي برند كه درك آن براي بعضي از مردم نا مفهوم است . هنگامي كه صحبت مي كنند كلمه اي شبيه آن مي سازند مثلاً : پول و مول ، قد و مد  و كلماتي كه به الف و نون ختم مي شوند ( ان ) مانند نان و نون ، جان و جون ، گاهي هم براي اسم افراد كلماتي شبيه به اسم آنها مي سازند . اين شبيه سازي اسم ، هتك حرمت و يا بي احترامي به آنها نيست بلكه به خاطر عزيز بودن آن افراد است و آنها را به اين اسم صدا مي زنند مانند : 

هاجر : هاجرك   
مريم : مرو     مريمك 
حسين : حسينك  ، حُسَك  ، حُسي
حسن : حسنو  ، حسني  ، حسنك 
علي : علي تك  ،  علو 
مرتضي : مرتض ، مُري ، مُريتك 
غلام : غلي ، غلمك ،  غُلو 
محمد : مدي  ، مَدو  ، ممدي ، محمدك 
ابراهيم  : بريتك  ، برو   ، براهيمك ، بري
در اينجا تعدادي از اصطلاحات و گويش هاي محلي را نام مي بريم :

فارسي	لهجه محلي	تلفظ
پسر	پُس	Pos
ديروز	دوشي	Doshi
برادر	بِرا	Bera
مادر	مُو	Mow
خانه	لًههً	Laha
قاشق	كاشغ	Kashokh
سرفه	كولگ	Koleg
قورباغه	گُك	Goak
دايي	خالو	Khalou
خواب	خو	Khov
عسل	عسل	Asal
آرد	هارت	Hart
مرغ	مُرگ	Morg
فوق سر	بُشك	boshk
فارسي	لهجه محلي	تلفظ
گاونر	نرگا	Narga
مگس	پَشِك	Pasheg

 

محصولات کشاورزی:

با توجه موقعيت آب و هواي منطقه زمين هاي شهر كهنوج ، عمده تاً براي پرورش محصولات كشاورزي ، از جمله مركبات مانند پرتقال ، ليموترش و نارنگي كه در اطراف روستاهاي شهر توليد مي شود و در كنار مركبات ، نخل خرما كه اكثريت مردم به اين شغل توجه خاصي دارند . محصولات زمين مانند: خيار ، گوجه ، هندوانه ، ذرت ، لوبیا سبز و ... كه اكثريت مردم روستا به دليل حاصلخيز بودن زمين به آن اشتغال دارند .

معدن تیتانیوم :

این معدن که هنوز در دست مطالعه است در 25 کیلومتری جنوب کهنوج در بند کوه واقع است که یکی از معادن بزرگ جهان میباشد وسعت این معدن حدود 3 کیلومتر مربع وعمق کانسارهای آن از 2 الی 10متر می باشد.کانسنگ این معدن 42 میلیون تن میباشد والیمنیت آن 2/2 میلیون تن برآورد شده است. 
کانی اصلی این معدن ایلمنیت منیتیت و وایاد یوم است.